Groei & Inspiratie: Tussen twee werelden
Soms leef je niet aan één kant van het verhaal, maar precies er tussenin. Tussen culturen. Tussen overtuigingen. Tussen wat mensen verwachten, en wat jij voelt dat klopt.
In deze rubriek deel ik verhalen over wat het betekent om te leven tussen werelden - als vrouw met Molukse roots in Nederland, als moeder van een volwassen dochter met Down Syndroom, en als iemand die kracht haalt uit haar geloof in een wereld die vaak iets anders vraagt.
Geen dramatische contrasten, maar kleine momenten van inzicht. Van liefde, twijfel, keuzes en overtuiging. Van hoe het is om te zoeken naar balans en wat er gebeurt als je die - even -vindt.
🌸 Bloom your own way. Every flower has its own magic💫
Iedereen wil er graag leuk uitzien, maar moet je zorgen maken over kleding? in de Bijbeltekst onder de afbeelding lezen we hoe elke bloem, in al haar eigenheid, prachtig mag bloeien. Ze hoeven geen draad te spinnen of kleding te maken - en toch zijn ze schitterend.
Wat leer ik hiervan?
Als de Maker van deze bloemen zo mooi laat bloeien, zal Hij dan ook niet voor ons zorgen - als gezin en als individu- zodat we ons verzorgd en geliefd mogen voelen, van binnen én van buiten? Mijn geloof in de Almachtige God geeft mij vertrouwen dat ook wij, met al onze gaven en beperkingen, kunnen groeien - ieder op zijn of haar eigen manier en in eigen tempo. Of je nu een geloof hebt of niet, ieder mens heeft het vermogen om te groeien in kennis, kracht en innerlijke balans. Maar de echte vraag is: groeien we in oprechtheid? Naar onszelf, onze naasten, anderen om ons heen - en bovenal naar de Maker van deze bloemen, Jehovah God.
Ik weet dat veel mensen een mening hebben over Jehovah's Getuigen. En dat mag. Maar ik ga daarover niet in discussie. Als enige in mijn familie - en als één van de weinige mensen uit mijn Molukse achtergrond - heb ik bewust mijn eigen keuze gemaakt, zo'n 11 jaar geleden. Die weg was niet zonder uitdagingen. Natuurlijk gaven mensen in mijn. omgeving hun mening. Maar waar ik vooral dankbaar voor ben, is dat zij mij daarin blijven respecteren.
Zowel binnen als buiten mijn familie merk ik hoe waardevol het is om mensen met liefde en geduld te benaderen, ook als ze mijn keuzes niet direct begrijpen. Soms zit inspiratie in een klein gebaar - een groet, een glimlach, een kort gesprek over het leven van alledag.
Door dit persoonlijke verhaal te delen, wil ik geen discussie aanwakkeren. Ik wil mensen aanmoedigen om te groeien, ook als het leven moeilijk is. Mijn verhalen zijn bedoeld om troost te bieden, herkenning of gewoon een beetje licht. Niet omdat ik overal een oplossing voor heb, maar omdat ik heb geleerd dat ieder mens, op zijn of haar eigen manier en in eigen tempo, mag bloeien.
Onthoud altijd je roots, ze zijn de basis van je leven en de vleugels van je toekomst…(deel I)
Een familie-uitje in eigen land is altijd bijzonder. Al een tijdje hadden we het plan om naar Westkapelle in Zeeland te gaan. Vaak plannen we zulke uitstapjes als tussendoortje, maar dit uitje had voor mij een meer persoonlijke betekenis.
In Westkapelle bevindt zich een plek met een diepgewortelde geschiedenis: het voormalige Molukse kamp, beter bekend als het Ambonezenkamp. Dit kamp werd vroeger gebruikt als strafkamp voor Joden, maar later werden hier Molukse gezinnen ondergebracht die door de Nederlandse overheid waren overgebracht. Er staat nu een bedrijventerrein op de plaats waar het kamp stond en op de dijk is er een monument geplaatst voor het kamp. Na de Tweede Wereldoorlog en de onafhankelijkheid van Indonesië, zouden veel Molukse KNIL-militairen en hun gezinnen voor een beloofde tijdelijke periode in Nederland blijven, met een vooruitzicht om terug te gaan naar de Zuid-Molukken. Maar bij aankomst in Nederland werden de militairen van hun functie ontslagen. Door de verwarring die toen werd veroorzaakt, bleek dat deze militairen en hun gezinnen geen kant meer op konden.
Het verhaal van mijn vaderskant over kamp Schattenberg ken ik. Maar in het verleden van mijn moeder heb ik nog wel eens moeten graven. Zo kwam ik erachter dat mijn biologische opa en oma, van moederskant, hier in kamp Westkapelle met hun 6 kinderen hebben gezeten. Mijn moeder werd als baby, voor zorg, tijdelijk uit handen gegeven aan familie. Zij heeft zelf in kamp Vught (de lunetten) gezeten. Sinds haar jeugd heeft ze niet meer terug kunnen gaan naar haar biologische familie. Door omstandigheden hebben, tot groot verdriet van mijn opa en oma, mijn moeder niet mee kunnen nemen naar Indonesië. Ze was hun enige kind van de zeven, die ze moesten achterlaten in Nederland. Na 37 jaar heeft ze haar wens nog kunnen vervullen om haar moeder, zussen en broers te kunnen ontmoeten. Maar niet haar grootste en diepste wens; haar vader ontmoeten. In de jaren '80 kregen we te horen dat mijn opa overleden was, waardoor ze vanaf dat moment voor mijn (kinder)ogen was ingestort. Dit moment is voor mij nog steeds het pijnlijkste moment die op mijn netvlies staat geschreven. Ze heeft haar vader nooit kunnen ontmoeten en nooit de vragen kunnen stellen die ze aan hem had willen stellen. Mijn moeder is in 2004 overleden en heeft ook dat verdriet meegenomen in haar graf.
Er is een boek geschreven over de gebeurtenissen in kamp Westkapelle, die ik van de schrijver persoonlijk opgestuurd kreeg. Na het lezen van dit boek en naast de verhalen die ik gehoord heb over mijn moeder en haar biologische gezin, ben ik daardoor steeds meer gaan begrijpen over het leven van mijn moeder en over mijn persoonlijke leven. En voor mij persoonlijk wilde ik nog naar de plek waar het verleden van mijn moeders familie in Nederland begon.
Toen wij de zee in zicht kregen, om naar het monument te rijden, kon ik mijn tranen niet bedwingen. En nog steeds kan ik dat niet, als ik denk aan hoeveel pijn er is geweest vanaf het moment dat de gebeurtenissen hier hebben plaats gevonden en de keuzes die toen vanaf deze plek gemaakt zijn. Ook dit heeft ons gevormd en gemaakt tot wie we nu zijn. Ik ben ook erg dankbaar dat mijn opa's en oma's, en mijn ouders, die ondanks hun permanente pijn, de moeite hebben gedaan om het beste van hun leven te maken om ons (klein)kinderen een betere toekomst te kunnen geven.
Dit alles heeft tot nu toe mij persoonlijk geholpen om onze roots en mezelf beter te begrijpen. Het gevoel dat ik verder kan met mijn leven en geleidelijk mijn kinderen beter uit kan leggen waar hun roots liggen, vind ik persoonlijk erg belangrijk. Omdat ik merk dat ze met vragen te maken krijgen waar ze zelf niet echt antwoord op kunnen geven. En uit ervaring weet ik dat dat hun erg onzeker kan maken en zeker consequenties kan hebben voor hun toekomst.
Er ligt een hele geschiedenis in Westkapelle dat in de tijd eeuwen terug gaat. Dat vonden wij ook echt mooi om te zien. Ondanks dat er een hoop in dat dorp heeft afgespeeld, is Westkapelle een mooie plaats om rustig van de natuur en de omgeving te kunnen genieten. Er staan mini campings, activiteiten zoals bloemen plukken, van een theetje genieten in de theetuin, een museum over de geschiedenis van Westkapelle en natuurlijk lekker eten. Kortom, wil je het misschien zelf ervaren hoe leuk Westkapelle kan zijn.
Onthoud altijd je roots, ze zijn de basis van je leven en de vleugel van je toekomst… (deel II)
Kort nadat wij in Westkapelle waren geweest, gingen we onverwachts een weekend tegemoet met Molukse activiteiten. Een theatervoorstelling met veel herkenning erin en het weerzien van veel familie en vrienden.
Pulang… een theatervoorstelling met veel herkenningspunten voor mijzelf en mijn jongste dochter…. Een aantal weken zag ik deze post al rondgaan op social media. "Oow, leuk!", zeg ik tegen mijn dochter, "wil je gaan?" "Kan"' zegt ze. En we besteden er verder geen aandacht meer aan door allerlei dingen waar we opdat moment bezig waren. Tot aan de dag van de voorstelling, heb ik met mijn gedachte, misschien wel een seconde stil gestaan toen ik deze post op social media weer voorbij zag komen. Ik kreeg twijfels of ik wel zou gaan of niet. 'Als mijn dochter wil gaan dan ga ik', dacht ik dan.
Mijn kinderen krijgen steeds meer interesse in het Molukse cultuur. Dat ze een deel van Moluks afkomst en de 4e generatie zijn, weten ze. Maar hun situatie, tijd, omgeving en ervaringen, zijn toch weer anders dan die van ons (mijn broertje, zusje en ik, 3e generatie). Wij zijn nog tweetalig opgevoed, en met de eerste generatie. Mijn kinderen waren nog heel jong toen ze hun oma, mijn moeder, verloor. De jongste kent helemaal geen oma's, alleen opa's en een Ojang (overgrootvader), maar zij was ook nog te jong toen wij, mijn schoonvader (Nederlands) en mijn opa verloor. Dat zijn wel de belangrijkste personen die zij tijdens hun jeugd hebben gemist. Het eten was hun al bekend en met de taal kregen ze pas te maken toen ze al op school zaten en mijn vader Maleis tegen mij sprak. "Wat praat opa, mama? Is dat Engels?" "Haha…. nee, dat is Maleis, onze moedertaal, wij zijn Moluks" En zo kwamen er geleidelijk steeds weer vragen terwijl zij opgroeiden.
Op veel vragen hebben ze antwoorden gekregen, maar ze vinden het vooral moeilijk om uit te leggen waar de Molukken ligt, en waarom ze zeggen dat ze Moluks zijn en niet een Indonesisch.
Het Molukse geschiedenis in Nederland is echt niet complex als je je erin verdiept. Maar als je het 'Moluks zijn' echt wilt begrijpen, moet je toch meer weten wat er in de geschiedenis zich heeft afgespeeld. En omdat mijn kinderen met vragen te kampen kregen, waar zij geen duidelijk antwoord op konden geven, kwam ik erachter dat ik mij soms ook zo voelde. En dat heeft toch te maken gehad met mijn persoonlijke onzekerheden. Zelf wist ik wel wat, van verhalen en documentaires, maar vaak wist ik dat oppervlakkig. Door de druk die wij toen persoonlijk hadden als gezin, werden er andere keuzes gemaakt en werden persoonlijke dingen opzij geschoven. Het leven gaat gewoon door en zeker als je kinderen nog klein zijn. Daardoor kan je een hoop missen in je leven die jouw persoonlijk groei zou kunnen remmen.
Het mooie van deze tijd is dat de jongere generatie steeds meer specifieker gaan graven in de Molukse geschiedenis en dat daarover steeds meer bekend wordt. Zij zoeken een duidelijk antwoord, wat ik zeker van hun kan begrijpen. We leven al in een hele onzekere tijd en als je dan geen antwoorden kan vinden die geen duidelijkheid kunnen geven, kan het je persoonlijke groei remmen. Wat als gevolg een identiteitscrisis kan veroorzaken. Hoewel we als één volk naar Nederland zijn gebracht, zijn de geschiedenisverhalen en het dagelijks leven van elke Molukse familie die hier zijn gebleven anders. Zo ben ik mezelf gaan verdiepen in de algemene geschiedenis hierover, maar vooral in mijn familieverleden van mijn moederskant, want daarover bleven er voor mij persoonlijk onbewust vragen open. Nu ik geleidelijk antwoorden vind, hoop ik op deze manier mijn kinderen duidelijker antwoord te kunnen geven zodat ze misschien iets meer zekerheid kunnen krijgen in hun persoonlijke groei, dan ik.
Zo herkende mijn jongste dochter bepaalde vragen en ik bepaalde situaties in het theatervoorstelling 'Pulang". Achteraf ben ik wel blij geweest dat we ernaar toe zijn gegaan. Omdat ik weet waar en hoe ik haar (en misschien ook mijn andere kinderen) zou kunnen helpen. En dat ze nu ook weet, dat zij niet de enige is die met deze onzekerheid loopt. Als afsluiting van dat weekend was ik met mijn dochters (en onverwachts was de rest van mijn gezin er ook) op de Pasar (markt) in de Molukse wijk, waar we weer veel familie, (oude) vrienden, andere bekenden en - mensen tegen kwamen. En natuurlijk maakte het eten en de muziek het gevoel van samenhorigheid en het culturele beleving compleet.
